آیا با فهرست استانداردهای استیل آشنایی دارید؟ این فهرست شامل خلاصه‌ای از اطلاعات فنی بسیاری از مهندسان است که در طی سال‌های زیادی جمع‌آوری شده است. از این استانداردها با توجه به طبقه‌بندی آنها می‌توان استفاده کرد.
فهرست استانداردهای استیل براساس معیارهای مختلفی طبقه‌بندی شده است. برای مثال استانداردهای ورق استیل، لوله استیل، اتصالات استیل و ... هر کدام با یکدیگر متفاوت هستند. همچنین علاوه بر گریدهای استیل، برای انواع فولادها نیز آلیاژهای آهنی و غیرآهنی استانداردهای متفاوتی وجود دارد.
دلیل وجود فهرست استانداردهای استیل چیست ؟ معرفی این فهرست سبب بوجود آمدن مرجعی برای فعالان این صنعت شده است. برای آشنایی با عناوین و دامنه کاربرد استانداردهای استیل تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
فهرست استانداردهای استیل
به جرئت می‌توان گفت سازمان‌های جهانی و ملی برای همه موارد مورد نیاز صنعت، استانداردهای لازم را تعریف کرده‌اند. صنعتگران کشورهای مختلف به منظور طراحی و اجرای پروژه‌های صنعتی خودشان از استانداردهای خاصی پیروی می‌کنند.
در کشور ما و به خصوص در صنعت فولاد از استانداردهای آمریکایی و اروپایی (آلمان) استفاده می‌شود. در همین راستا رایج‌ترین استانداردهای فنی استیل در پایین در قالب یک جدول برای شما آورده شده است. این فهرست بر پایه استاندارهای ASTM (انجمن آمریکایی برای آزمون و مواد) می‌باشد.
مقاله پیشنهادی: 4 کاربرد استیل در صنعت کشاورزی
فهرست استاندارهای لوله‌های ضدزنگ
استانداردهای استیل | دامنه کاربری |
|---|---|
A213 | لوله های بدون درز فولاد فریتی و آستنیتی برای بویلرها، سوپرهیترها و مبدل‌های حرارتی |
A249 | لوله های بدون درز فولاد فریتی و آستنیتی برای بویلرها، سوپرهیترها و مبدل‌های حرارتی |
A268 | استاندارد لوله‌های فولاد ضد زنگ فریتی و مارتنزیتی بدون درز و درزدار برای کاربری‌های عمومی |
A269 | استاندارد لوله‌های استیل آستنیتی بدون درز و درزدار برای کاربری‌های عمومی |
A270 | لوله بهداشتی فولاد ضد زنگ آستنیتی بدون درز و درزدار |
A312 | لوله‌های استنلس استیل آستنیتی بدون درز و درزدار و کارسرد شده |
A554 | لوله‌های استنلس استیل درزدار برای کاربری‌های مکانیکی شامل لوله‌های دکوراتیو |
A668 | لوله‌های فولاد ضد زنگ درزدار برای کاربری‌های آب‌گرم‌کن و بخاری |
A731 | لوله‌های استنلس استیل درزدار و بدون درز فریتی |
A778 | لوله‌های فولاد ضد زنگ آستنیتی درزدار آنیل نشده |
A789 | لوله‌های استنلس استیل درزدار و بدون درز فریتی و آستنیتی برای کاربری‌های عمومی |
A790 | لوله استنلس استیل فریتی و آستنیتی درزدار و بدون درز |
A928 | لوله استیل فریتی / آستنیتی درزدار به روش جوش الکتریکی با فیلر متال |
A999 | الزامات عمومی از قبیل تلرانس ابعادی برای لوله‌های فولاد ضد زنگ و آلیاژی |
A1016 | الزامات عمومی برای استنلس استیل فریتی، آستنیتی و لوله‌های فولادی ضد زنگ |
استانداردهای ابعادی لوله‌های فولادی و استیل
از لوله‌های فولادی و استیل به منظور انتقال سیالات استفاده می‌شود. به همین منظور از نظر ابعادی و براساس رده‌های مختلف تحمل فشار و دما طبق دو استاندارد مهم ASME به شکل زیر است:
ASME B36.10 | مشخصات ابعادی لوله‌های فولادی درزدار و بدون درز، از 1/8 تا 80 اینچ و رده‌های 10، 20،XXS، 160، 140، 120، 100، 80، XS، 60، 40، STD |
ASME B36.19 | مشخصات ابعادی لوله‌های فولادی ضد زنگ (استنلس استیل) درزدار و بدون درز، از 1/8 تا 30 اینچ و رده‌های 80S، 40S، 10S، 5S |
محصول پیشنهادی: ورق استیل برشی 304
استانداردهای اتصالات استیل
A182 | فلنج فورج و رول‌شده لوله‌های استیل، اتصالات فورج‌شده، شیرها و قطعات با دمای کاری بالا |
A240 | استاندارد ورق، پلیت و تسمه استیل (گریدهای کروم و کروم نیکل) برای مخازن تحت فشار و کاربری‌های عمومی |
A403 | اتصالات استنلس استیل آستنیتی کارشده |
A774 | اتصالات لوله استنلس استیل آستنیی کارشده و جوشکاری‌شده (بدون عملیات حرارتی) برای محیط‌های خورنده ملایم در دمای متوسط |
A815 | اتصالات لوله‌های استنلس استیل فریتی و فریتی - آستنیتی و مارتنزیتی |
استانداردهای ابعادی اتصالات استیل
ASME B16.3 | اتصالات ریخته‌گری دنده‌ای BSP (طبق استاندارد لوله بریتانیا) |
ASME B16.9 | اتصالات جوشی (Butt Weld) |
ASME B16.11 | اتصالات فورج، ساکت ولد و دنده‌ای |
ASME B16.25 | استاندارد لبه جوشی لوله و اتصالات |
توضیح برخی از استانداردهای استیل
در ادامه به توضیح مختصری از استانداردهای استیل موجود در جدول خواهیم پرداخت:
- A213
این استاندارد برای لوله‌های (تیوب) بدون درز فولاد فریتی و آستنیتی است. از این لوله‌ها برای ساخت بویلرها،ف سوپرهیترها و مبدل‌های حرارتی و ... استفاده می‌شود. اندازه‌های قطر خارجی و ضخامت‌ها به طور معمول 3.2 میلی‌متر و قطر داخلی تا 127 میلی‌متر و حداقل ضخامت دیواره بین 0.4 تا 12.7 میلی‌متر است.
- A182
این استاندارد مربوط به لوله های استنلس استیل (پایپ)، فولادهای کم‌آلیاژ و لوله‌های فورج می‌شود. از این لوله‌ها در سیستم‌های تحت فشار استفاده خواهد شد. به طور کلی فلنج‌ها، اتصالات و شیرها در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند. محصولات باید تا جای ممکن همانند محصول نهایی فورج ساخته شوند، زیرا برخی از آنها از قابلیت ماشینکاری برخوردار نیستند.
- A240
این استاندارد استیل برای گریدهای حاوی کروم، کروم نیکل و کروم نیکل منگنز مشخص شده است. از استاندارد A240 برای تسمه، نوار و ورق استیل استفاده می‌شود. دقت داشته باشید این استاندارد باید با استاندارد ASTM A480 مطابقت داشته باشد.
- A269
این استاندارد به منظور تعیین ضخامت جداره لوله‌های استیل تعریف شده است. این استاندارد برای موارد استفاده لوله استیل در شرایط با مقاومت به خوردگی معمولی و دمای بالا یا پایین کاربرد دارد. دقت داشته باشید الزامات عمومی برای این استاندارد باید با استاندارد A1016 تطابق داشته باشد.
- A312
این استاندارد به عنوان استاندارد لوله‌های آستنیتی درزدار یا بدون درز تعیین شده است. از استاندارد این لوله‌ها در درجه حرارت بالا و محیط خوردگی عمومی استفاده می‌شود. حتماً الزامات عمومی باید با استانداردهای A999 مطابقت داشته باشد. این استاندارد شرایط ساخت و کاربری لوله‌ها استیل را مشخص می‌کند.
در استاندارد A312 استیل به هنگام تولید لوله‌های درزدار باید از فرایند جوشکاری خودکار استفاده شود. دقت داشته باشید در این فرایند از فیلرمتال نباید استفاده شود.
- A358
این استاندارد شامل 5 زیر دسته می‌شود:
کلاس 1: لوله‌های این کلاس باید بعد از جوشکاری دوطرفه با فیلرمتال در همه پاس‌ها، می‌بایست تحت بازرسی رادیوگرافی قرار بگیرد.
کلاس 2: لوله‌های استیل این کلاس پس از جوشکاری دوطرفه توسط فیلرمتال در همه پاس‌ها، بازرسی رادیوگرافی نمی‌شوند.
کلاس 3: لوله‌های استیل با کلاس 3 در این استاندارد به صورت یکطرفه جوش داده می‌شوند. سپس تست رادیوگرافی روی آنها انجام خواهد شد.
کلاس 4: لوله‌های استیل کلاس 4 بسیار شبیه به کلاس هستند با این تفاوت که در این کلاس از فیلرمتال استفاده نخواهد شد.
کلاس 5: لوله استیل کلاس 5 باید با استفاده از فیلرمتال جوشکاری شود و به صورت نقطه‌ای تحت بازرسی رادیوگرافی قرار بگیرد.
- A731
این استاندارد استیل شامل لوله‌های استیل فریتی درزدار و بدون درز می‌باشد. از این استاندارد لوله در محیط‌های کاری با دمای بالا و خورندگی معمولی، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- A774
این استاندارد استیل برای اتصالات لوله استیل آستنیتی جوشکاری‌شده در محیط‌های خورنده معمولی و دماهای پایین تا متوسط استفاده می‌شود. در این استاندارد قطر خارجی بین 3 تا 48 اینچ و ضخامت 1.6 تا 12.7 میلی‌متر تعریف شده است. دقت داشته باشید در این استاندارد، استیل اتصالات ریختگی وجود ندارد.
- A778
این استاندارد برای لوله‌های آستنیتی درزدار آنیل‌نشده مشخص شده است. از این لوله‌ها در محیط‌های با دمای پایین و خورندگی بالا استفاده می‌شود. در این استاندارد قطر خارجی بین 75 تا 1200 میلی‌متر و ضخامت جداره بین 1.5 تا 12.5 میلی‌متر مشخص شده است. لوله‌های قرارگرفته در این استاندارد بوسیله جوش الکتریکی دستی یا اتوماتیک، جوشکاری می‌شوند.
- A789
این استاندارد برای لوله‌های درزدار و بدون درز داپلکس تعریف شده است. این لوله‌ها برای استفاده در محیط‌های با خوردگی معمولی مورد استفاده قرار می‌گیرد. دقت داشته باشید این لوله‌ها در برابر ترک خوردگی تنشی مقاومت بالایی دارند.
- A790
سخن پایانی در مورد فهرست استاندارهای استیل
در این مقاله به توضیح فهرست استانداردهای استیل پرداخته‌ایم. دقت داشته باشید این جداول و استانداردها نتیجه تلاش و زحمات طولانی‌مدت مهندسین این حوزه می‌باشد. در نتیجه رعایت این اصول و استانداردها جزو موارد ضروری به حساب می‌آید.
توضیح برخی از استانداردهای استیل
در ادامه به توضیح مختصری از استانداردهای استیل موجود در جدول خواهیم پرداخت:
- A213
این استاندارد برای لوله‌های (تیوب) بدون درز فولاد فریتی و آستنیتی است. از این لوله‌ها برای ساخت بویلرها،ف سوپرهیترها و مبدل‌های حرارتی و ... استفاده می‌شود. اندازه‌های قطر خارجی و ضخامت‌ها به طور معمول 3.2 میلی‌متر و قطر داخلی تا 127 میلی‌متر و حداقل ضخامت دیواره بین 0.4 تا 12.7 میلی‌متر است.
- A182
این استاندارد مربوط به لوله های استنلس استیل (پایپ)، فولادهای کم‌آلیاژ و لوله‌های فورج می‌شود. از این لوله‌ها در سیستم‌های تحت فشار استفاده خواهد شد. به طور کلی فلنج‌ها، اتصالات و شیرها در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند. محصولات باید تا جای ممکن همانند محصول نهایی فورج ساخته شوند، زیرا برخی از آنها از قابلیت ماشینکاری برخوردار نیستند.
- A240
این استاندارد استیل برای گریدهای حاوی کروم، کروم نیکل و کروم نیکل منگنز مشخص شده است. از استاندارد A240 برای تسمه، نوار و ورق استیل استفاده می‌شود. دقت داشته باشید این استاندارد باید با استاندارد ASTM A480 مطابقت داشته باشد.
- A269
این استاندارد به منظور تعیین ضخامت جداره لوله‌های استیل تعریف شده است. این استاندارد برای موارد استفاده لوله استیل در شرایط با مقاومت به خوردگی معمولی و دمای بالا یا پایین کاربرد دارد. دقت داشته باشید الزامات عمومی برای این استاندارد باید با استاندارد A1016 تطابق داشته باشد.
- A312
این استاندارد به عنوان استاندارد لوله‌های آستنیتی درزدار یا بدون درز تعیین شده است. از استاندارد این لوله‌ها در درجه حرارت بالا و محیط خوردگی عمومی استفاده می‌شود. حتماً الزامات عمومی باید با استانداردهای A999 مطابقت داشته باشد. این استاندارد شرایط ساخت و کاربری لوله‌ها استیل را مشخص می‌کند.
در استاندارد A312 استیل به هنگام تولید لوله‌های درزدار باید از فرایند جوشکاری خودکار استفاده شود. دقت داشته باشید در این فرایند از فیلرمتال نباید استفاده شود.
- A358
این استاندارد شامل 5 زیر دسته می‌شود:
کلاس 1: لوله‌های این کلاس باید بعد از جوشکاری دوطرفه با فیلرمتال در همه پاس‌ها، می‌بایست تحت بازرسی رادیوگرافی قرار بگیرد.
کلاس 2: لوله‌های استیل این کلاس پس از جوشکاری دوطرفه توسط فیلرمتال در همه پاس‌ها، بازرسی رادیوگرافی نمی‌شوند.
کلاس 3: لوله‌های استیل با کلاس 3 در این استاندارد به صورت یکطرفه جوش داده می‌شوند. سپس تست رادیوگرافی روی آنها انجام خواهد شد.
کلاس 4: لوله‌های استیل کلاس 4 بسیار شبیه به کلاس هستند با این تفاوت که در این کلاس از فیلرمتال استفاده نخواهد شد.
کلاس 5: لوله استیل کلاس 5 باید با استفاده از فیلرمتال جوشکاری شود و به صورت نقطه‌ای تحت بازرسی رادیوگرافی قرار بگیرد.
- A731
این استاندارد استیل شامل لوله‌های استیل فریتی درزدار و بدون درز می‌باشد. از این استاندارد لوله در محیط‌های کاری با دمای بالا و خورندگی معمولی، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- A774
این استاندارد استیل برای اتصالات لوله استیل آستنیتی جوشکاری‌شده در محیط‌های خورنده معمولی و دماهای پایین تا متوسط استفاده می‌شود. در این استاندارد قطر خارجی بین 3 تا 48 اینچ و ضخامت 1.6 تا 12.7 میلی‌متر تعریف شده است. دقت داشته باشید در این استاندارد، استیل اتصالات ریختگی وجود ندارد.
- A778
این استاندارد برای لوله‌های آستنیتی درزدار آنیل‌نشده مشخص شده است. از این لوله‌ها در محیط‌های با دمای پایین و خورندگی بالا استفاده می‌شود. در این استاندارد قطر خارجی بین 75 تا 1200 میلی‌متر و ضخامت جداره بین 1.5 تا 12.5 میلی‌متر مشخص شده است. لوله‌های قرارگرفته در این استاندارد بوسیله جوش الکتریکی دستی یا اتوماتیک، جوشکاری می‌شوند.
- A789
این استاندارد برای لوله‌های درزدار و بدون درز داپلکس تعریف شده است. این لوله‌ها برای استفاده در محیط‌های با خوردگی معمولی مورد استفاده قرار می‌گیرد. دقت داشته باشید این لوله‌ها در برابر ترک خوردگی تنشی مقاومت بالایی دارند.
- A790
محصول پیشنهادی: میلگرد استیل 304
سخن پایانی در مورد فهرست استاندارهای استیل
در این مقاله به توضیح فهرست استانداردهای استیل پرداخته‌ایم. دقت داشته باشید این جداول و استانداردها نتیجه تلاش و زحمات طولانی‌مدت مهندسین این حوزه می‌باشد. در نتیجه رعایت این اصول و استانداردها جزو موارد ضروری به حساب می‌آید.